Digital detox, czyli cyfrowy detoks, to coraz popularniejsza metoda odzyskiwania kontroli nad swoją relacją z nowymi technologiami. To nie jest nowy trend. Już od kilku lat jest o nim głośno, a udane – bądź nie – próby abstynencji od technologii są ze szczegółami opisywane w artykułach i postach.
Digital detox to nic innego, jak czas spędzony bez dostępu do sieci i nowych technologii. Taki „odpoczynek” od urządzeń ekranowych może mieć miejsce podczas specjalnie zorganizowanego wyjazdu lub obozu, wtedy dzięki dodatkowym atrakcjom zapewnionym przez organizatora i niedostępności Wi-Fi przebiega o wiele łatwiej. Czy jednak naprawdę
możemy zmienić szkodliwe nawyki w kilka dni? I czy czasem po powrocie z takiego wyjazdu nie „nagrodzimy” się jeszcze większą dawką YouTube’a czy Facebooka?
Dlatego najlepiej jeśli nowe technologie odstawimy na dłużej i rzeczywiście damy sobie czas na zbudowanie nowych i bardziej konstruktywnych nawyków i przyzwyczajeń. Tak jak chociażby Selena Gomez, która ma ponad million followersów na Instagramie i na postach
sponsorowanych zarabia bardzo dużo pieniędzy, a jednak zdecydowała się zrobić sobie 90-dniowe wakacje od telefonu i mediów społecznościowych. Gomez szczerze przyznała, że jej decyzja była podyktowana stanami depresyjnymi oraz że ten czas bez dostępu do mediów pozwolił jej odzyskać spokój i na nowo poczuć energię. Zmienił również jej podejście do korzystania z nowych technologii. Jak sama mówi, teraz rzadko bierze telefon do ręki, ograniczyła też krąg osób, które mogą się z nią kontaktować.
Zmiana perspektywy
Często tym, co przeszkadza by digital detox był udany jest myślenie w kategoriach strat: brak
dostępu do ulubionych treści, niemożność bycia w nieustającym kontakcie ze znajomymi,
bycie wykluczonym czy brak wiedzy o tym, co się aktualnie dzieje. Zamiast jednak myśleć
o tym, co tracisz, kiedy mniej korzystasz ze swojego telefonu, zastanów się, co możesz
zyskać. Bo czas spędzony z YouTubem to czas, kiedy nie robisz innych, potencjalnie przyjemnych i ciekawych rzeczy oraz nie próbujesz niczego nowego.
Digital detox – Sprawdź się
Poniżej kilka pytań, które pomogą ci ocenić, czy twoja relacja z nowymi technologiami
wymaga przyjrzenia się i refleksji.
• Czy masz poczucie, że spędzasz z telefonem/internetem więcej czasu,
niż ci się wydaje?
• Czy tracisz poczucie czasu, kiedy korzystasz z telefonu/internetu?
• Czy zauważasz, że spędzasz coraz więcej czasu, wysyłając smsy, wiadomości
na komunikatorach czy publikując posty itd., niż rozmawiając
z innymi osobiście?
• Czy przeglądasz i odpowiadasz na komentarze lub wiadomości o każdej
porze dnia i nocy, nawet jeśli oznacza to przerwanie innych czynności,
które akurat wykonujesz?
• Czy zdarza ci się sięgać po telefon wiele razy dziennie, nawet jeśli wiesz,
że prawdopodobnie nie ma nic nowego i ważnego do zobaczenia?
• Czy czujesz się niekomfortowo, kiedy nie masz telefonu przy sobie?
• Czy chciałbyś korzystać mniej z telefonu/internetu, ale nie udaje ci się
tego zrobić?
• Czy zawsze masz telefon przy sobie – również kiedy śpisz czy jesz?
• Czy korzystasz z internetu/telefonu, żeby zapomnieć o problemach lub
poprawić sobie nastrój?
Jeżeli odpowiedziałeś tak na 3 lub więcej pytań, może to wskazywać, że masz
problem z nadużywaniem internetu/telefonu.
Dlaczego to w ogóle ma znaczenie? Intensywne korzystanie z telefonu/internetu źle wpływa na naszą zdolność koncentracji, obniża naszą efektywność oraz szkodzi naszym relacjom
z innymi. Ale to nie wszystko – badania pokazują, że jeżeli spędzamy za dużo czasu z urządzeniami ekranowymi, może to powodować zwiększony stres oraz prowadzić do obniżenia nastroju i zaburzeń snu.
Co teraz?
Od czego zacząć? Paradoksalnie w walce z nadmiernym korzystaniem z nowych technologii mogą nam pomóc… nowe technologie, a konkretnie aplikacje, które mierzą czas aktywności
telefonu i podpowiadają, w jaki sposób możemy ograniczać jego użytkowanie. Niektóre z nich umożliwiają również zablokowanie tych aplikacji i stron, z których korzystania najtrudniej nam zrezygnować, czy nawet oferują udział w challenge’ach, motywujących
do jak najdłuższego pozostawania offline. Nawyki najlepiej zmieniać małymi krokami, oto kilka sposobów, które możesz wypróbować:
Obserwuj siebie i odkryj po co
Kiedy najczęściej sięgasz po telefon? Czy dlatego, że się nudzisz czy stresujesz? Może chcesz się zrelaksować lub nawiązać z kimś kontakt? A może w odpowiedzi na dźwięk powiadomienia i z obawy przed tym, że coś cię ominie? Czy robisz to świadomie czy automatycznie? Kiedy zrozumiesz, w jakim celu sięgasz po telefon, łatwiej będzie to zmienić – na przykład jeśli powodem jest nuda, możesz poszukać innych atrakcyjnych rozrywek.
Poszukaj alternatyw
Bycie online jest bardzo ciekawe i może dostarczać wielu pozytywnych uczuć. Dlatego poszukaj innych aktywności, które sprawiają ci podobną przyjemność, a nie wymagają bycia online. Nie poddawaj się za szybko – czasem znalezienie tego, co nas kręci, zajmuje trochę
czasu. Do poszukiwań zaproś przyjaciół i znajomych, razem może być fajniej.
Rób sobie przerwy od bycia online
Wyznacz czas, kiedy nie jesteś online i nie sięgasz po telefon. Na przykład podczas posiłków, spotkań z innymi czy przed snem. Ciągłe zerkanie w telefon bardzo rozprasza i zamiast być tu i teraz, jesteśmy myślami zupełnie gdzie indziej.
Zacznij spotykać się z ludźmi
W internecie często szukamy kontaktu z innymi i budujemy relacje. Dlatego zadbaj o to, żeby ze znajomymi spotykać się nie tylko online: zastanówcie się, jaki sposób spędzania czasu – oprócz wspólnego grania 😉 – jest dla was atrakcyjny.
Jeżeli nie jesteś pewny, czy masz problem lub potrzebujesz pomocy i wsparcia, skontaktuj się z Telefonem Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 albo napisz na 116111.pl/napisz.
