Znacie to pytanie: „Kim chcesz zostać, jak dorośniesz”? Odpowiedź na nie zawsze była trudna, a teraz stała się jeszcze trudniejsza, ponieważ według Światowego Forum Ekonomicznego 65% dzisiejszych młodych ludzi będzie pracować w zawodach, które jeszcze nie istnieją.
Ale to nie koniec zmian – do 2030 roku w samych USA zniknie 375 milionów etatów, bo wiele czynności teraz wykonywanych przez ludzi będzie realizowanych przez maszyny. Wiele zawodów przetrwa w zmienionej formie – ich wykonywanie będzie oznaczało coś innego niż do tej pory. Jak się odnaleźć w tak szybko zmieniającym się świecie, gdzie więcej nie wiadomo niż wiadomo?
Ciągły rozwój
Dawno, dawno temu było tak, że wielu ludzi wykonywało zawód, którego nauczyło się na studiach. Dzisiaj taki scenariusz jest już praktycznie niemożliwy. Większość z nas będzie uczyć się całe życie i na bieżąco dostosowywać swoje kompetencje do zmieniających się wymogów rynku pracy. Future of Jobs zrobiło ranking 10 umiejętności, które były najważniejsze w 2015 roku i tych, które będą odgrywać najważniejszą rolę w roku 2020. Poza pierwszą kategorią, czyli kompleksowym rozwiązywaniem problemów pozostałe pozycje różnią się od siebie – kreatywność awansowała z ostatniego miejsca na 3., na 6. miejscu pojawiła się inteligencja emocjonalna, z zestawienia zniknęła ocena jakości. Jakie umiejętności trafią do takich rankingów za 10 czy 15 lat? Tego nie da się przewidzieć.
Future jobs
2015
- Kompleksowe rozwiązywanie problemów
- Współpraca z innymi
- Zarządzanie ludźmi
- Krytyczne myślenie
- Negocjacje
- Ocena jakości
- Zorientowanie na usługi
- Wnioskowanie i podejmowanie decyzji
- Aktywne słuchanie
- Kreatywność
2016
- Kompleksowe rozwiązywanie problemów
- Krytyczne myślenie
- Kreatywność
- Zarządzanie ludźmi
- Współpraca z innymi
- Inteligencja emocjonalna
- Wnioskowanie i podejmowanie decyzji
- Zorientowanie na usługi
- Negocjacje
- Elastyczność poznawcza
Roboty już tu są
Można powiedzieć, że jedyną stałą rzeczą w życiu jest zmiana. A my mamy przywilej uczestniczyć w rewolucji, a dokładniej czwartej rewolucji przemysłowej, w której jedną z głównych ról odgrywa technologia. Automatyzacja to zastąpienie ludzkiej pracy – zarówno fizycznej, jak i umysłowej – przez maszyny, które określone czynności wykonują bez udziału człowieka. Automatyzacja wypiera niektóre zawody i wypierać będzie kolejne, ale oczywiście kreuje też nowe. Najbardziej zagrożone są takie prace, które nie wymagają szczególnych kwalifikacji lub kreatywności i polegają w dużej mierze na wykonywaniu powtarzalnych czynności. Według badań przeprowadzonych przez McKinsey Global Institute najtrudniejsze do zautomatyzowania są natomiast kompetencje społeczne i emocjonalne. Zatem wraz z postępem automatyzacji dostajemy możliwość skupienia się na rozwijaniu wyjątkowych umiejętności – takich, które nie mogą być skopiowane przez maszyny. To właśnie na takich zasobach w dużej mierze będą się opierać nowe zawody. Do tych zasobów należą m.in. innowacyjność, empatia, kreatywność, przywództwo, intuicja, wspomniana wcześniej inteligencja emocjonalna czy też umiejętność budowania i rozwijania relacji z innymi ludźmi. Ocenia się, że najmniejsze ryzyko automatyzacji dotyczy takich zawodów jak lekarz, terapeuta, psycholog, architekt danych i system designer, a także duchowny.
Mimo że przyszłości całkiem przewidzieć się nie da bierność i inercja nie pomogą nam odnaleźć się na rynku pracy czy odnieść sukcesu zawodowego. Zmieniająca się rzeczywistość domaga się od nas kreatywności, otwartości, skoncentrowania na ciągłym rozwoju. Na szczęście mogą nas w tym wspierać nowe technologie.
